XALQARO TAMOYILGA MUVOFIQ “RIOYA ET YOKI TUSHUNTIR” (“COMPLY OR EXPLAIN”)

«Kogondonmahsulotlari» AJ (bundan buyon matnda – jamiyat deb yuritiladi) aksiyadorlik jamiyatlari faoliyati samaradorligini oshirish va korporativ boshqaruv tizimini takomillashtirish bo’yicha komissiya majlisining 2016 yil 24 iyundagi yagona aksiyador qarori bilan qabul qilingan 31.12.2015 yildagi 9-sonli bayonnomasi bilan tasdiqlangan korporativ boshqaruv kodeksining (keyingi o’rinlarda Kodeks deb yuritiladi) tavsiyalariga ixtiyoriy ravishda amal qilib, biznesni halol va oshkora saqlashga bo’lgan sadoqatini namoyish etadi.
Kodeksning 11-bandiga binoan, Kodeksning alohida tavsiyalariga rioya qilish imkoni bo’lmasa, jamiyat «comply or explain» («rioya et yoki tushuntir») xalqaro tamoyiliga muvofiq uning sabablarini batafsil bayon qiladi.

Kodeksining tavsiyalari	Tushuntirish
Kodeks 15-bandining 4-xatboshi: aksiyadorlar umumiy yig’ilishining qaroriga binoan mustaqil professional maslahat tashkilotlarini jalb etgan holda, biznes-jarayonlar va loyihalarning AJni rivojlantirish maqsadlariga muvofiqligini yillik tahlil qiladi.	Mustaqil professional maslahat tashkilotlarini biznes jarayonlari va loyihalarning rivojlanish maqsadlariga muvofiqligini har yili tahlil qilish uchun jalb qilish masalasi batafsil o’rganishni talab qiladi.
Kodeks 20-bandining 15-xatboshi: ijroiya organi, kuzatuv kengashi va taftish komissiyasi a’zolari, shuningdek auditorlik tashkiloti vakilining aksiyadorlarning yillik umumiy yig’ilishida ishtirok etishini ta’minlaydi.	Jamiyat iloji boricha Ijroiya organi, Kuzatuv kengashi va Taftish komissiyasi a’zolarining, shuningdek, auditorlik tashkiloti vakilining yillik umumiy yig‘ilishda ishtirok etishini ta’minlaydi.
Kodeks 25-bandining 5-xatboshi: AJ kuzatuv kengashi huzurida tegishli masalalar bo’yicha qo’mitalar (ishchi guruhlar) tashkil etadi, shu jumladan, kuzatuv kengashi a’zolari, ijroiya organi, AJ xodimlari va jalb etilgan ekspertlar (tegishli soha mutaxassislari, tegishli oliy o’quv yurtlari professor-o’qituvchilari va boshqalar) orasidan nizoli vaziyatlarni aniqlash va hal qilish.	Jamiyat audit qo’mitasi va boshqa qo’mitalarni tashkil etish bo’yicha masalani o’rganib chiqib, tegidhli qaror qabul qiladi.
Kodeks 25-bandining 11- xatboshi: AJning biznes tavakkalchiliklarini va ijro etuvchi organning mas’uliyatini sug’urtalaydi.	Sug’urta kompaniyalari xizmatlari orasida biznes tavakkalchiligini sug’urtalash va ijro etuvchi javobgarligi yo’q. Kelajakda bunday sug’urta turlarini taqdim etishda jamiyat tegishli sug’urta bo’yicha choralar ko’radi.
Kodeks 29-bandining 3-xatboshi: AJning amaldagi tashkiliy tuzilmasining qonun hujjatlarida tasdiqlangan namunaviy tuzilmaga muvofiqligini muntazam baholash tashkil etiladi.	Jamiyat kelgusida qonun hujjatlarida tasdiqlangan jamiyatning amaldagi tashkiliy tuzilmasiga muvofiqlikni muntazam baholashni tashkil etish choralarini ko’radi.
Kodeks 31-bandining 3-xatboshi: taftish komissiyasi a’zolari, ichki audit xizmati, kuzatuv kengashi, AJ mas’ul mansabdor shaxslari va jalb etilgan ekspertlar (zarur hollarda) AO ning XMHS muvofiq moliyaviy hisobotni oshkor etishga o’tish masalalari bo’yicha ishchi guruh tuziladi.	Jamiyat XMHS muvofiq moliyaviy hisobotlarni oshkor etishga o’tish masalalari bo’yicha tegishli ishchi guruh tuzish choralarini ko’radi.
Kodeks 31-bandning 4-xatboshi: auditorlik yoki konsalting tashkilotlari XMHS va xalqaro audit standartlari asosida axborotni oshkor etishga o’tish bo’yicha professional xizmatlarni ko’rsatish uchun jalb qilinadi.	Jamiyatning XMHS va xalqaro audit standartlari asosida axborotni oshkor etishga o’tish bo’yicha professional xizmatlarni ko’rsatish uchun auditorlik yoki konsalting tashkilotini jalb qilish masalasi batafsil o’rganishni talab qiladi.
Boshqa rioya etilmagan tavsiyalari	Agar kelajakda tavsiyalarga rioya qilish imkoniyati mavjud bo’lsa, jamiyat ularga rioya qilish uchun choralar ko’radi.